On Children Literature

မည္သူ ျငင္း၀ံ့ပါသနည္း

(၁)
၂၀ဝ၃ခုႏွစ္ ဇြန္လ၏ ပထမပတ္တြင္ ကြ်န္ေတာ့္ထံ ဖုန္းဝင္လာပါသည္။ အထင္ကရ အပတ္စဥ္ထုတ္တစ္ေစာင္မွဟုဆိုသျဖင့္ ဖုန္းကို လက္ခံလိုက္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္ကို အင္တာဗ်ဴးခ်င္လို႔ပါဟု တစ္ဖက္ကေျပာပါသည္။

မိန္းကေလးသာဆိုလွ်င္ ေတာင္းတစ္လံုးႏွင့္ လိုက္ေကာက္ေနရေလာက္သည္အထိ အင္မတန္ သေဘာလြယ္လွေသာ ကြ်န္ေတာ္ ဖိုးက်ိဳင္းတုတ္ကလည္း အိုက္တင္ပင္မခံပါ။ ရပါတယ္၊ ဗ်ဴးပါခင္ဗ်ားေပါ့။ အခ်ိန္ ေတာင္းေတာ့လည္း ကိုယ္က အားေနေတာ့ လြယ္လင့္တကူပင္ ေပးလိုက္ပါသည္။

မၾကာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ဆီသို႔ ေဘာင္းဘီရွည္ဝတ္ ကေလးမေလး တစ္ေယာက္ ေပါက္ခ်လာပါသည္။ သြက္သြက္လက္လက္ကေလး။ ရည္ရည္မြန္မြန္၊ ႏွိမ့္ႏွိမ့္ခ်ခ်ေလး။

သူက သူ႔လိပ္စာကဒ္ျပားကို ထုတ္ေပးပါသည္။ သူကိုယ္စားျပဳရာ စာေစာင္၏ လိပ္စာကပ္ျပားႏွင့္ သူ႔အမည္ကို ေရးထားပါသည္။ သူ႔ရာထူးကမူ သတင္းေထာက္တဲ့။

သူေမးမည္ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း ကြ်န္ေတာ့္အသံဖမ္းစက္ကို ထုတ္ယူကာ အသင့္ျပင္ထားလိုက္ပါသည္။ တစ္ခုခု ခြ်တ္ေခ်ာ္ပါက ခိုင္ခိုင္လံုလံု တည့္မတ္ႏိုင္ရန္ပင္ ျဖစ္သည္။

ကေလးမေလးက အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ႐ိုက္ႏွိပ္ထားေသာ ေလွ်ာက္လႊာစာရြက္တို တစ္ရြက္ကို ၾကည့္ကာ၊ ၾကည့္ကာ ေမးသြားပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္ကလည္း အိပ္သြန္ဖာေမွာက္ပင္ ေျပာပါသည္။

စုစုေပါင္း တစ္နာရီမွ် ၾကာပါသည္။

ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လည္း သူ႔ကို ျပန္ဗ်ဴးၾကည့္မိရသည္။ ၂၁ ႏွစ္သာ ရွိေသးသည္တဲ့။ အို… ငယ္ငယ္ေလးပဲ။ ကေလးေတြ ကံေကာင္းၾကသားလို႔သာ ေတြးလိုက္မိရသည္။ တို႔တုန္းက သည္လိုအခြင့္အေရးေတြ မရွိခဲ့ဘူးဟု မုဒိတာစကားလည္း ဆိုလိုက္မိသည္။

(၂)
ေနာက္တစ္ပတ္အၾကာတြင္ ကြ်န္ေတာ့္ထံ ဖုန္းေတြ ဆက္တိုက္ဝင္လာပါသည္။ ကြ်န္ေတာ့္ကို ေမ့ေနသူမ်ားက ထိုစာေစာင္ပါ ကြ်န္ေတာ့္ဓာတ္ပံုကို ေတြ႕မွ သတိတရႏွင့္ လွမ္းႏႈတ္ဆက္ၾကတာလည္း ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ့္ကို ထိုကေလးမေလး ကိုယ္တိုင္ပဲ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူသြားခဲ့ပါသည္။ ဘယ္အပတ္ထုတ္မွာ ပါမွာလဲဟု ကြ်န္ေတာ္ ေမးခဲ့သည္။

သူက ေနာက္ႏွစ္ပတ္ေလာက္ေနရင္ဟု ေျပာသြားခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ မည္သည့္အပတ္ထုတ္စာေစာင္တြင္ ပါသည္ကိုလည္း ကြ်န္ေတာ့္အား ဖုန္းဆက္ အေၾကာင္းၾကားဦးမည္ဟု သူ႔သေဘာႏွင့္သူ ကတိကဝတ္ျပဳသြားေသးသည္။

ကြ်န္ေတာ့္မွာ မိတ္ေဆြမ်ားက ဖုန္းဆက္လာေသာအခါတြင္ ထိုအင္တာဗ်ဴးပါလာသည္ဟု နားလည္လိုက္ပါသည္။

တစ္ေယာက္ကမူ ကြ်န္ေတာ့္အား “ဆူးဒူးနင္း”ဟု စတင္ ေခၚေဝၚကာ ႏႈတ္ဆက္သည္။ ကြ်န္ေတာ့္ အင္တာဗ်ဴးကို အဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ထုတ္ေဝေသာ စာေစာင္မွာ ေဖာ္ျပထားသတဲ့။ ကြ်န္ေတာ့္ နာမည္ကိုလည္း “ဆူးဒူးနင္း”ဟု အဂၤလိပ္လို စားလံုးေပါင္းထားသတဲ့။ ေျပာသူက ထိုစာေစာင္မွ တာဝန္ခံမ်ားအား ေတာ္ေတာ့္ကို ပစ္ပစ္ႏွစ္ႏွစ္ ေျပာေနပါသည္။ အယ္ဒီတာမင္းမ်ားက ဆူဒိုနင္ဆိုတာ ဘာအဓိပၸာယ္လဲဆိုတာေလာက္ေတာင္ မသိၾကဘူးလား ဆိုတာအထိပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ပါ။ ထိုစာေစာင္သည္ မွားသည့္ ေနရာတြင္ သူမတူေအာင္ ေျပာင္ေျမာက္ပါသည္။ ေဒၚအိုင္ရင္းတင္လွကို ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးဟုလည္း ၫႊန္းဖူးသည္။ အသားျဖဴျဖဴ၊ တ႐ုတ္မ်က္ႏွာက်ႏွင့္လူကိုလည္း ေညာင္ဦးသားစာေရးဆရာ ကို႐ိုးကြန္႔ဟူၿပီး ပံုစာအမွား ထိုးဖူးသည္။ ဒါက မွတ္မိသေလာက္ လက္တန္းေျပာျခင္းသာျဖစ္သည္။

အဲေတာ့လည္း ဆူဒိုနင္ကို ]ဆူးဒူးနင္း]လုပ္လိုက္တာ သူတို႔အတြက္ေတာ့ ထမင္းစားေရေသာက္မွ်သာ ျဖစ္ခ်ိမ့္မည္ဟု ေတြးမိျခင္းႏွင့္အတူ ရယ္သာ ရယ္ေနမိပါသည္။

ခက္သည္က ထိုအခ်ိန္အထိ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ထိုစာေစာင္ကို မျမင္ေသးပါ။ ဆူးဒူးနင္းသတင္းကို ကြ်န္ေတာ့္အား ဆက္သြယ္ေျပာၾကားခ်ိန္တြင္ ကြ်န္ေတာ္က မိတ္ေဆြတစ္ဦး၏ အိမ္သို႔ေရာက္ေနသည္။ ကံအားေလ်ာ္စြာ ထိုအိမ္မွာက ထိုစာေစာင္ရွိေနသည္ဆို၍ ေတာင္းၾကည့္ရသည္။

ေတြ႕ပါၿပီခင္ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ့္ မ်က္ခြက္ႀကီး စပ္ၿဖီးၿဖီးႏွင့္။ ေအာက္မွာက “ဆူးဒူးနင္း၊ စာေရးသူ”တဲ့ခင္ဗ်။ Sue Do Nin လို႔ ေပါင္းထားသည္။

ဘုရား၊ ဘုရား။ Sue ဆိုတာ အဂၤလိပ္နာမည္ ဆူဇန္ရဲ႕ အတိုေကာက္ ခင္ဗ်။ ဘယ့္ႏွယ္က ဘယ့္ႏွယ္ သည္ေယာက်္ားႀကီးက မိန္းမနာမည္ မွည့္ထားတာလဲလို႔ ျမန္မာစာမတတ္သည့္ စာဖတ္ပရိသတ္မွာ ေတြးကုန္ေလာက္သည္။ ေသဟဲ့ နႏၵိယ။

ေဘာင္းဘီရွည္ဝတ္လ်က္လာေသာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ သည္ေလာက္ေတာ့ မမွားတန္ေကာင္းဘူး ထင္သျဖင့္၊ သူ႔ဂိုက္ကေလည္း အေတာ္ေလး က်ေနသျဖင့္ စာလံုး ေပါင္းမေပးလိုက္မိ။ သူကလည္း သူ႔ေဘာင္းဘီရွည္ႏွင့္သူ အဂၤလိပ္စာလံုးေပါင္းေလာက္ေတာ့ အလြယ္ေလး မွတ္သြားရွာသလားေတာ့မသိ။

ခက္တာက ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေယာက်္ားႀကီးတန္မဲ့ႏွင့္ မိန္းမနာမည္ႀကီးႏွင့္ ျဖစ္ေနျခင္းပင္။

(၃)
၁၉၈၉ ခုႏွစ္တုန္းက သည္နာမည္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တစ္ခါ ရွင္းဖူးပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၄ ႏွစ္က ျဖစ္ရာ ကြ်န္ေတာ့္ကို လာဗ်ဴးသူ သူငယ္မေလးမွာ ထိုအခ်ိန္က ခုနစ္ႏွစ္သမီးသာ ရွိပါဦးမည္။ ထိုအရြယ္သည္ မဂၢဇင္းေတြလည္း ဖတ္ႏိုင္ေသးသည့္အရြယ္ မဟုတ္သည့္အတြက္ သူ မသိသည္မွာ လြန္စြာမွ တရားပါသည္။

ကြ်န္ေတာ့္မွာလည္း သြားေလရာမွာ သည္နာမည္ကိစၥပဲ ခဏခဏ အေမးခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၅ ႏွစ္တုန္းက စိတ္ႏွင့္၊ ကိုယ့္ဘာသာ ထင္သလို ေပးခ်ခဲ့ေသာ ထိုနာမည္က လာတြင္က်ယ္ေနသည့္အတြက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္လည္း အေတာ့္ကို စိတ္ပ်က္လွပါသည္။ (တကယ္ေျပာတာပါဗ်ာ)

ကိုင္း… လြန္ခဲ့ေသာ ၁၄ႏွစ္က တစ္ခါရွင္းၿပီးသား ကိစၥကို ယခု တစ္ခါ ထပ္ရွင္းပါဦးမည္။ ဆူဒိုနင္ဆိုသည္မွာ pseudonym ဟူေသာ ေဝါဟာရကို အသံဖလွယ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အသံထြက္အမွန္မွာ /ဆ်ဴဒနင္(မ္)/ျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္စာလံုးျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္မွာ ျမန္မာစာမွ ပါဠိသက္ေဝါဟာရမ်ားႏွယ္ ဂရိဘာသာစကားမွ ဆင္းသက္လာေသာ စကားလံုးျဖစ္ပါသည္။ Pseudo ကို ျမန္မာစာအဖြဲ႕က ထုတ္ေဝေသာ အဂၤလိပ္ – ျမန္မာအဘိဓာန္တြင္ “အေယာင္ေဆာင္၊ အတုအေယာင္၊ အတု”ဟု ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ Pseudonym ကို ယင္းအဘိဓာန္ကပင္ “အမည္ဝွက္၊ နာမည္လႊဲ၊ ကေလာင္အမည္”ဟု ေပးထားပါသည္။ အဂၤလိပ္ေဝါဟာရ အစစ္ မဟုတ္မူပါ။ ျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္မူ pseudonyme ဟု စာလံုး ေပါင္းပါသည္။ ဂရိသက္ ေဝါဟာရသာ ျဖစ္ပါသည္။

သည္ကိစၥကို လြန္ခဲ့ေသာ ၁၄ ႏွစ္က မေဟသီမဂၢဇင္းမွတစ္ဆင့္ အက်ယ္တဝင့္ တစ္ခါရွင္းခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ့္အား လာဗ်ဴးသြားသည့္ သူငယ္မႏွယ္ ေႏွာင္းလူမ်ားအတြက္ ႏွစ္ထပ္ရွိလွ်င္ မွတ္မိေလမလားဟူေသာအေတြးႏွင့္ ထပ္ရွင္းလိုက္ရျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။

စာနယ္ဇင္းမွာ အဘယ္မွ်ပင္ ရွင္းရွင္း၊ အျပင္ေလာကမွာ လူခ်င္း သိသြားတိုင္းလည္း ကြ်န္ေတာ့္မွာ သဟာကိုပဲ အဖန္ဖန္ ရွင္းျပေနရစျမဲမို႔ အသားေတာင္ က်ေနပါၿပီ။

(၄)
ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ ထိုအင္တာဗ်ဴးက သည္မွ်ႏွင့္ မၿပီးပါ။

ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အင္တာဗ်ဴးပံုစံ (ဝါ) အေမးအေျဖပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ ေဖာ္ျပထားျခင္းလည္းမဟုတ္မူပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ကို တစ္နာရီမွ် ေမးသြားသမွ်ထဲက သူတို႔လိုခ်င္တာေလးေတြကို ေကာက္ႏုတ္ကာ ေလးလက္မ၊ တစ္ေကာ္လံစာမွ်သာ ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ေနျပန္သည္တမံု႔။

အင္း… ခံရၿပီေဟ့ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္ခ်ည္းျဖစ္လို႔ ေနျပန္ပါပေကာ။ အညာသားမို႔လို႔ ခံလိုက္ရသည္ဟု ေျပာရေအာင္ကလည္း လာဗ်ဴးသူ ကေလးမေလးကလည္း အညာသူ၊ မံုေရြးသူခင္ဗ်။ ေအးေလ… သူတို႔ ရြာက က်ဳပ္တို႔ မႏၱေလးအထက္ မိုင္ ၈၀ ေက်ာ္ကဆိုေတာ့လည္း ေျပာင္းတစ္လံုး ပို႐ႉသြားတာေနမွာဟု ရယ္စရာ ေတြးလိုက္မိရပါသည္။

အမွန္က ကြ်န္ေတာ္နားလည္မႈ လြဲသြားျခင္းသာ ျဖစ္ေလာက္ပါသည္။

ေရာင္းၾက ဝယ္ၾကရာတြင္ “ဝယ္သူ သတိ“ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္တစ္ခု ရွိပါသည္။ အင္တာဗ်ဴးခံသည့္အခါတြင္လည္း အဗ်ဴးခံသူဘက္က သတိ ထားရမည္သာ ျဖစ္သည္။ ေသခ်ာဃန စူးစမ္းရမည္သာ ျဖစ္သည္။

အခု ကြ်န္ေတာ့္အင္တာဗ်ဴးကို မည္သည့္ပံုစံႏွင့္ ေဖာ္ျပမည္ကို ကြ်န္ေတာ္မေမးမိခဲ့။ အင္တာဗ်ဴးကို အင္တာဗ်ဴးလို ေဖာ္ျပမည္ဟုသာ ကြ်န္ေတာ့္အေတြးႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္ ယံုမွတ္ထားလိုက္မိသည္။

တကယ္ေဖာ္ျပထားသည္က သူေမးတာတစ္ခုမွ မပါ။ သူတို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားေသာ ကိစၥအတြက္ ကြ်န္ေတာ္က ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ကို ကရား ေရလႊတ္ထားဘိသကဲ့သို႔ ေဖာ္ျပထားျခင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။

ေကာင္းပါသည္။ ထိုအတြက္ မေက်နပ္စရာမရွိပါ။

သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္ ေလကုန္ခံထားရသည္၊ အခ်ိန္ကုန္ခံထားရသည္ကိုေတာ့ လႊတ္ႏွေမ်ာ သြားမိသည္လည္းအမွန္ပါ။ ထို႔အျပင္ ကြ်န္ေတာ့္ ေရစီးကမ္းၿပိဳ ေစတနာေတြကို ထိုမွ်ေလာက္ျဖင့္ စာဖတ္သူေတြ မျမင္ႏိုင္ပါ။

အိုး… ဘာခက္တာ လိုက္လို႔။

ကြ်န္ေတာ္က စာေရးေနတဲ့သူပဲ။ အသံလည္း ဖမ္းထားလိုက္သားပဲ။  ကိုယ့္အင္တာဗ်ဴးကို သူက အစအဆံုး မေဖာ္ျပလည္း ဘာအေရးလဲ။ ကိုယ့္ဘာသာ အသံဖမ္းစက္ျပန္ဖြင့္ၿပီး တစ္လံုးစီ ျပန္ခ်ေရး႐ံုရွိတာေပါ့။

အမယ္… ဟိုလိုသာ သူက အစအဆံုး ေဖာ္ျပရင္ စာမူခက သူပဲ ရမွာ။ အခုေတာ့ ေျဖသူ ကြ်န္ေတာ္က အစအဆံုး ျပန္ေရးလိုက္ေတာ့ စာမူခလည္း ကြ်န္ေတာ္ပဲ ရမွာ။ ဘယ့္ကေလာက္ နိပ္လိုက္ပါသလဲ။

(၅)
ကိုယ့္အင္တာဗ်ဴးကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အစအဆံုး ျပန္ေရးျပကာ စာမူခ ရသည့္ စာေရးသူဟူ၍ ဤမဟာ ဘဒၵကမၻာတြင္ ကြ်န္ေတာ္ ဆူးဒူးနင္း၊ အဲေလ… ကြ်န္ေတာ္ ဆူဒိုနင္တစ္ေယာက္သာ ရွိေလာက္ပါသည္။

(မံုေရြးသူ ကေလးမေရ သာဓုသာ ေခၚလိုက္ေပေရာ့…)

သူ႔အေမးႏွင့္ ကြ်န္ေတာ့္အေျဖ

ေမး – ျပည္တြင္းမွာ ေလာေလာဆယ္မွာ ရႏိုင္တဲ့ ကေလးစာေပေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ့အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ – အင္မတန္ေျဖရခက္တဲ့ ေမးခြန္းပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကေလးစာေပအေနနဲ႔ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေရးေနသူက မရွိသေလာက္ပါပဲ။ အတိ အက်ေျပာရင္ မရွိဘူးလို႔ေတာင္ ဆိုႏိုင္တယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကေလးစာေပလို႔ ေျပာတဲ့အခါ ဥပမာ Harry Potter လိုမ်ိဳးေပါ့၊ ဒါမွမဟုတ္ Charlie and the Chocolate Factory လိုဟာမ်ိဳးေတြ ေရးေနတဲ့သူလည္း မရွိဘူး၊ ထုတ္ေနသူေတြလည္း မရွိဘူး။ ပလုတ္တုတ္လို၊ ရႊင္ျပံဳးလို၊ ေရႊေသြးလိုဟာေတြပဲ ရွိတယ္။ Literature ဆိုတဲ့ စာေပအေနနဲ႔ မရွိဘူး။ ေကာမစ္ ကာတြန္းေတြအေနနဲ႔ပဲ ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးစာေပ မရွိဘူးလို႔ ေျပာတာပါ။

လိုအပ္ေနတဲ့ ကြက္လပ္တစ္ခုပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရးတယ္ဆိုတာလည္း အမွန္က လူႀကီးေတြအတြက္ပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ေလာေလာဆယ္ Teen မဂၢဇင္း၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္မဂၢဇင္းမွာ ေရးေနတာေတာ့ ရွိတယ္ေပါ့။ စာအုပ္အေနနဲ႔လည္း အဲဒီ့မဂၢဇင္းတစ္အုပ္ပဲ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရွိတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္လိမ့္မယ္။ ဒါေတာင္မွ လူႀကီးေတြကို ေျပာခ်င္တဲ့ စကားေလးေတြက အမွတ္တမဲ့ ပါပါေနေသးတယ္။  အဖက္ဖက္က အမ်ားႀကီး လိုပါေသးတယ္။ ဒါ ကေလးစာေပနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လက္ရွိအေနအထားပါ။

ေမး – ထုတ္ေဝမႈပိုင္းရယ္၊ စာေရးဆရာေတြဘက္ကရယ္ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဆိုလိုတာလား။

ေျဖ – ဟုတ္တယ္။ ႏွစ္ခုေပါ့။ ေရးသူေတြဘက္ကလည္း မေရးႏိုင္ၾကေသးသလို ထုတ္ေဝသူေတြဘက္ကလည္း လိုေနတာေတြ ရွိတယ္။ စာအုပ္တိုက္ေတြ ဆိုတာက အျမတ္အစြန္း ရခ်င္လို႔ လုပ္ၾကတာကိုး။ သည္အခါမွာ လက္ရွိ စာအုပ္ေတြ ထုတ္ေနၾကတဲ့အေနအထားမွာက ေရာင္းအားက သိပ္မေကာင္းဘူး။ ျဖန္႔ခ်ိပံုစနစ္၊ တင္ပို႔ပံုစနစ္၊ ေၾကာ္ျငာပံုစနစ္ အားလံုးမွာ တို႔တစ္ေတြ လိုအပ္ေနေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ စာအုပ္ျဖန္႔ခ်ိေရး စနစ္က လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀က ျဖန္ခ်ိေရးပံုစံမွာပဲ က်န္ေနေသးတယ္။ အဲေတာ့ကာ ထုတ္ေဝသူေတြအေနနဲ႔က်ေတာ့ အားရပါးရ ထုတ္ခ်င္ၾကဦးေတာင္ ထုတ္ဖို႔ ခက္ေနၾကလိမ့္မယ္။ ဒါက ထုတ္ေဝသူေတြရဲ႕ အခက္အခဲ။

တို႔စာေရးသူေတြဘက္က အခက္အခဲကို ေျပာတဲ့အခါ တို႔ စာေရးသူေတြမွာက်ေတာ့ ေျပာရရင္ကြယ္၊ တို႔ သည္ဘက္ေခတ္မွာ စာေရးသူေတြ မ်ားေပမယ့္ ကိုယ္ဘာလုပ္ေနလဲဆိုတာ ကိုယ္သိတဲ့သူ၊ ကိုယ္သြားမယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ကိုယ္သိတဲ့သူ နည္းမ်ား ေနသလားလို႔ တစ္ခါတစ္ခါ ေတြးမိရတယ္။

ေမး – ဆရာဆိုလိုတဲ့သေဘာက သည္ ကေလးစာေပကို အထူးျပဳၿပီး ေရးေနတဲ့သူက အရမ္းနည္းေနတယ္လို႔ ေျပာခ်င္တာပါလား။

ေျဖ – လံုးလံုးကို မရွိဘူးလို႔ေတာင္ ေျပာခ်င္တယ္။ ဟိုအရင္ကမွ ရွိေသးတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္မယ္။ အခု တို႔ေခတ္မွာက်ေတာ့ ကေလးေတြအတြက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးေနတဲ့ စာေရးသူဆိုတာ လက္ခ်ိဳးေရလို႔ ရတယ္။ လက္ခ်ိဳးေရေတာင္ လက္တစ္ဖက္က ေကာင္းေကာင္း မျပည့္ခ်င္ဘူး။ လူငယ္ေတြအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးေနတဲ့သူေတြေတာ့ ရွိတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ ေရးေနတာ ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိက ရွိမယ္၊ လူထု ဦးစိန္ဝင္းရွိမယ္၊ ေဒါက္တာ မတင္ဝင္းရွိမယ္။ အဲဒီ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြကေတာ့ ကေလးေတြ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ တကယ့္ေစတနာနဲ႔ ေရးေနၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တကယ့္တကယ္မွာ ကေလးေတြသာ ဖတ္ဖို႔ဆိုတဲ့စာ၊ ဆိုလိုတာက ကေလးေတြကို ဘာေတြညာေတြမွ သင္မေပးဘူး၊ သူတို႔ကို စာရိတၱလည္း သင္မေပးဘူး၊ ကိုယ္က်င့္တရားေတြလည္း သင္မေပးဘူး၊ သူတို႔ရဲ႕ အသိဉာဏ္ေလး ႏိုးလာဖို႔ကို ႏိႈးေပး႐ံုေလာက္နဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖေရး သက္သက္ကို ေရးေနတဲ့သူဆိုလို႔ တစ္ေယာက္ဆို တစ္ေယာက္မွ မရွိဘူး။

အခုဟာက ကေလးစာေပလို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ တို႔ဆီမွာ စိတၱဇ ေခါက္႐ိုးက်ိဳးေနတာက ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကေလးေတြကို တစ္ခုခု သင္ကို သင္ေပးရမယ္လို႔ ထင္ေနတာ။ အဲဒါကိုက မွားေနတယ္။ Harry Potter ဘာ သင္ေပးလို႔လဲ ဘာမွ သင္မေပးဘူး။ ကေလးစာေပဆိုတာဟာ ကေလးေတြကို ေဖ်ာ္ေျဖေပးရမယ္။

ေမး – ဆရာက ကေလးစာေပကို ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးလို႔ ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ – ပထမဦးဆံုးကေတာ့ ကေလးစာေပဆိုတာ ေလွကားထစ္ပါ။ စာဖတ္ျခင္းကို ဝါသနာပါေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ ေလွကားထစ္ပါ။ စာဖတ္ျခင္းကို စြဲလန္းလာေအာင္ လုပ္ေပးမယ္၊ ဘာသာစကားရဲ႕ အရသာေလး ေပးမယ္။ ၿပီးရင္ ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေလးေတြ ႏိုးလာေအာင္ လုပ္ေပးမယ္။

ကေလးဆိုတာက စိတ္ကူးစိတ္သန္းေလးေတြနဲ႔ေလ။ ကေလးတစ္ေယာက္အတြက္ သစ္သားတံုးေလးတစ္တံုးဟာ တိုက္ႀကီးတစ္လံုးလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ ကားတစ္စီးလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ လူတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဆံုးအစ မရွိဘူး။ သည္ေတာ့ကာ ကေလးရဲ႕ စိတ္ကူး ကြန္႔ျမဴးႏိုင္တဲ့ အစြမ္းအစေတြ တိုးပြားလာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တာဟာ ကေလး စာေပပဲလို႔ ကြ်န္ေတာ္ နားလည္ထားပါတယ္။

ေမး – ကေလးစာေပေရာ၊ ကေလးစာေပ ေရးတဲ့သူေရာ ျပတ္လပ္မႈက ဘယ္လိုမ်ိဳးေၾကာင့္လို႔ ေျပာလို႔ရမလဲ။

ေျဖ – အရွင္းဆံုး ဥပမာကေတာ့ ကိုယ္ မစားဖူးတာ၊ ကိုယ္မွ စားရ ေကာင္းမွန္း မသိတဲ့အရာတစ္ခုကို သူမ်ားကိုလည္း ဘယ္ ျပန္ေကြ်းတတ္ပါ့မလဲေလ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြမွ ကေလးစာေပနဲ႔ က်က်နနမွ မဆံုခဲ့ဖူးတာ။

တျခားသူေတြေတာ့ မသိဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ဆို ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မွာ စံေရႊျမင့္တို႔၊  လွ်ိဳ႕ဝွက္သည္းဖို မဂၢဇင္းတို႔၊ ေမာင္သိန္းဆိုင္တို႔၊ တကၠသိုလ္ တင္ျမင့္တို႔၊ ယုဝတီခင္စိန္လိႈင္တို႔ကို ဖတ္ခဲ့ရတာ။ အဲလိုဆိုေတာ့ ကိုယ္တိုင္မွ ကေလးစာေပကို လိႈင္လိႈင္မဖတ္ဖူးေတာ့ ဘယ္ေရးႏိုင္ေတာ့မလဲ။ အမ်ားစုက တကယ့္ ကေလးစာေပအစစ္နဲ႔ နဖူးေတြ႕၊ ဒူးေတြ႕ မေတြ႕ဖူးတဲ့အတြက္  ကေလးစာေပဆိုတာ ဘာမွန္းကို မသိဘူး။ မသိေတာ့ မေရးတတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပတ္လပ္ေနတာလို႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ပိုက္ဆံရွိတဲ့သူေတြမွာက စိတ္ကူးစိတ္သန္းေကာင္းေတြ မရွိၾကဘူး။ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေကာင္းေတြ ရွိတဲ့ လူေတြမွာက်ေတာ့လည္း  ပိုက္ဆံက မရွိဘူး။ အဲဒီ့ ျပႆနာေၾကာင့္လည္း ကေလးစာေပေတြ ျပတ္လပ္ေနရတာလို႔ ေျပာႏိုင္မယ္ထင္တယ္။

ေမး – ကေလးစာေပ ထြန္းကားဖို႔ လက္ရွိအေနအထားမွာ အေရးႀကီးေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမလား။

ေျဖ – ဘယ္အေနအထား၊ ဘယ္ေခတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ ကေလးေတြပါပဲ။  ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ အဓြန္႔ရွည္ တည္တံ့ဖို႔၊ ထြန္းေပါက္ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္က  အဲဒီ့ႏိုင္ငံက ကေလးေတြရဲ႕ ဉာဏ္ရည္နဲ႔ ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈက အခရာပဲ။ ကေန႔ အာရွရဲ႕ က်ား ေလးေကာင္လို႔ ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံ ေလးႏိုင္ငံဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ရင္ေပါင္ တန္းေနႏိုင္တာဟာ ၁၉၅၀ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြကတည္းက ကေလးေတြအတြက္ တအား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ၾကလို႔ပဲ။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္ ႏွစ္ခါ၊ သံုးခါ ေရးဖူးပါတယ္။

အဲေတာ့ ကေလးစာေပဟာ အခ်ိန္တိုင္းမွာ အေရးႀကီးေနတာပဲ။ လက္ရွိ အေျခအေနတစ္ခုတည္းမွာတင္ မဟုတ္ဘူး၊ အခ်ိန္တိုင္းမွာ အေရးႀကီးတယ္။ စာဖတ္တဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္မွ စာဖတ္တဲ့ လူႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာမယ္။ စာဖတ္ျခင္းဟာ ျပည့္ဝေစတယ္ဆိုတဲ့ စကားရွိတယ္။ ၾကြယ္ဝ ေစတာေပါ့ေလ။ အဲေတာ့ ကေလးစာေပေၾကာင့္ ကေလးေတြ စာဖတ္ရင္ အသိဉာဏ္ၾကြယ္ဝတဲ့ လူႀကီးေတြ ျဖစ္လာမွာပဲေပါ့။ အသိဉာဏ္ၾကြယ္ဝတဲ့ လူႀကီးမွသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို အဓြန္႔ရွည္ေအာင္၊ ေအာင္ျမင္ ထြန္းေပါက္ေအာက္ ပခံုးေျပာင္း တာဝန္ယူႏိုင္မွာေပါ့။

ေမး – ကေလးစာေပေတြဟာ ကေလးေတြရဲ႕ သင္ယူမႈကို ဘယ္လို အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ပါသလဲ။

ေျဖ – ေစာေစာက ေျပာၿပီးပါၿပီ။ ပထမဆံုးက ဘာသာစကား အဆီးအတားကို ကေလးစာေပေတြက ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္မွာပဲ။ ျမန္မာလို ဖတ္ရင္ ျမန္မာ ဘာသာစကား အဆီးအတားကို ေက်ာ္သြားမယ္။ အဂၤလိပ္လို ဖတ္ရင္ အဂၤလိပ္၊ တ႐ုတ္လို ဖတ္ရင္ တ႐ုတ္ဘာသာစကား အဆီးအတားေတြကို အလိုလို ေက်ာ္သြားႏိုင္မွာပဲ။ ဒါဟာ စာဖတ္ျခင္းရဲ႕ လက္ငင္း ဒိ႒အက်ိဳးပဲ။

ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္တာထက္ စာဖတ္တာက ပိုသာတဲ့ အက်ိဳးတစ္ခုပဲ။ ဥပမာ – အခုေရပန္းစားေနတဲ့ ကိုရီးယားကားထဲက ဆန္းမီပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ထယ္ေစာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ ျပတဲ့ အ႐ုပ္ကိုပဲ ျမင္ရတာ။ စာဖတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီ့ဇာတ္႐ုပ္ဟာ ကိုယ့္စိတ္ကူးထဲမွာ ကိုယ္လည္းျဖစ္ေနႏိုင္တယ္၊ နတ္သမီးေလး တစ္ပါးေလာက္လည္း ျဖစ္ခ်င္ႏိုင္တယ္။ ကုန္း႐ုပ္ဆိုလည္း တကယ့္ကို ဆိုးေပ့ ၾကမ္းေပ့ ရက္စက္ေပ့ေတြျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ကူး စိတ္သန္းေတြ အဆံုးမဲ့ ခရီးေပါက္ႏိုင္တာက စာဖတ္တာပဲ။ သည္အခါမွာ သင္ယူမႈအတြက္က သိပ္တာသြားေနၿပီ။

သင္ယူမႈ ကိုယ္ႏိႈက္က စိတ္ကူး စိတ္သန္းအေပၚမွာ အေျခခံထားတာကိုး။ ၾကက္တူေရြးကို စာအံသင္တာမ်ိဳး ဆိုရင္ေတာ့လည္း တစ္မ်ိဳးေပါ့။ တကယ့္တကယ္ သင္ယူတဲ့အခါမွာ လူတစ္ေယာက္ဟာ သူ႔ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အစြမ္းအစကို မ်ားမ်ား သံုးႏိုင္ေလ၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြ မ်ားမ်ားပြင့္ေလ၊ ပို သင္ယူတတ္ေျမာက္လာေလပဲ။ သင္ယူတဲ့အခါမွာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ တံု႔ျပန္လႈပ္ရွားမႈေတြက ထက္ခနဲ ထက္ခနဲ သြက္ေနရင္ ေကာင္းတာေပါ့။ အဲသလို သြက္ေနေအာင္ စာဖတ္ျခင္းက အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူေပးပါတယ္။

ေမး – ကေလးေတြအတြက္ ထူးျခားေကာင္းမြန္တဲ့ ျမန္မာစာေပ နမူနာေလးေတြ ေပးႏိုင္ပါမလား။

ေျဖ – သမီး အသက္ ၁၃ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးခါစေလာက္က ေမးၾကည့္ေတာ့ သမီးရဲ႕အႏွစ္သက္ဆံုး စာအုပ္က ဆရာသာဓုရဲ႕ “အတာ”လို႔ ေျပာပါတယ္။ သူ႔ထက္ငယ္တဲ့ သားကေတာ့ ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္းရဲ႕ စံုေထာက္ ေမာင္စံရွားေတြကို ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ ဖတ္တာ ေတြ႕ရတယ္။ သူ႔ကို ေမးၾကည့္ေတာ့ သူ အႀကိဳက္ဆံုး စာေရးဆရာကက်ေတာ့ ဆရာေသာ္တာေဆြတဲ့။ သည္စာအုပ္ေတြက ကေလးစာေပအေနနဲ႔ ရည္ရြယ္ ထုတ္ေဝခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကေလးေတြရဲ႕ အသည္းထဲမွာ စြဲေနတာေတြက အဲဒါေတြပဲ။

ဆရာေသာ္တာေဆြရဲ႕ “ဟစ္တလံုး”၊ ဆရာဇဝနရဲ႕ “ဆိုးေပ” ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဆရာမ မစႏၵာရဲ႕ ဝတၳဳေတြထဲက ကေလးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြက ကေလးေတြရဲ႕ အႀကိဳက္ေတြပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္လည္း ဒါေတြကို ငယ္ငယ္တုန္းက အေတာ္ စြဲစြဲလန္းလန္း ဖတ္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိလည္း ကေလးစာေပကို ျပပါဆိုရင္ သည္ဆရာႀကီးေတြ ေရွးက ေရးခဲ့တာကိုပဲ မယ္မယ္ရရ ျပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လို သည္ဘက္ေခတ္က စာေရးသူေတြက အဲဒီ့ဆရာႀကီးေတြ လုပ္ခဲ့ၾက သေလာက္ မလုပ္ႏိုင္ၾကေသးတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

ေမး – ဆရာကိုယ္တိုင္ ကေလးစာေပသက္သက္ ဘာလို႔ မေရးျဖစ္တာလဲဆိုတာ ေျပာျပႏိုင္ပါမလား။

ေျဖ – တစ္အခ်က္ကေတာ့ အပင္ပန္းမခံခ်င္လို႔နဲ႔ တူပါတယ္။ အပ်င္းထူတာေပါ့ဗ်ာ။ လူဆိုတာက လြယ္ကူတာ၊ သက္သာတာပဲ လုပ္ၾကတာေလ။

အလြယ္ဆံုး ေျပာရရင္ ကြ်န္ေတာ္ မူလျဖစ္ခ်င္တာက ဝတၳဳေရးသူပါ။ ေဆာင္းပါးေရးတဲ့သူ ျဖစ္ခ်င္တာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒါေပမယ့္ ဝတၳဳေရးရတာက ခက္တယ္၊ ေဆာင္းပါးေရးရတာက လြယ္တယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ေဆာင္းပါးေရးတဲ့ အလြယ္လမ္းကို အသာေလး ေမွ်ာလိုက္မိသြားတာမ်ား မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို စံုးစံုးျမဳပ္သြားေတာ့တာပါပဲ။

ထိုနည္းလည္းေကာင္းပဲ၊ ကေလးစာေပေရးရတာဟာ ဝတၳဳေရးရတာ ထက္ ပိုခက္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ေျပာတာေနာ္။ အဲေတာ့ အဲဒီ့ ခက္တဲ့အလုပ္ကို အပင္ပန္းခံၿပီး မလုပ္ျဖစ္တာပါ။

ေမး – ကေလးစာေပ ထြန္းကားလာေအာင္ ဘာကို အရင္ဆံုး လုပ္ရမယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ – တစ္ေယာက္ေယာက္က စလိုက္ဖို႔ပါပဲ။ တစ္ေယာက္ေယာက္က စလိုက္မယ္၊ ေအာင္ျမင္ အထေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေနာက္က တန္းစီၿပီး လိုက္လုပ္လာၾကမွာပါပဲ။ ေဈးကြက္ဆိုတာလည္း အလားတူပါပဲ။ တစ္ေယာက္က စမလုပ္ေသးလို႔သာ ေဈးကြက္ မရွိေသးတာပါ။ တစ္ေယာက္ေယာက္က စလိုက္လို႔ အလုပ္ျဖစ္သြားမယ္ဆိုရင္၊ ေအာင္ျမင္သြားမယ္ဆိုရင္ ေနာက္က အလိုလို ပါလာၾကမွာပါ။

ေမး – လက္ရွိထြက္ေနတဲ့ ကေလးေတြအတြက္ အပတ္စဥ္ စာေစာင္ေတြ ကို ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ – ေစာေစာကလည္း ေျပာၿပီးပါၿပီ။ အဓိကက ကေလးေတြအတြက္လို႔ ေျပာလိုက္တာနဲ႔ သင္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အစြဲထဲက မထြက္တာကိုပဲ ေတြ႕ရ တယ္။ ဒါတင္မကေသးဘူး၊ ေရးထားတဲ့ ေကာမစ္ေတြထဲက အေၾကာင္းအရာ အေတာ္မ်ားမ်ားက ကေလးေတြနဲ႔ သိပ္မသက္ဆိုင္လွပဲ လူႀကီးေတြနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ရယ္စရာေတာင္မွ ကေလးအတြက္ ရယ္စရာ မဟုတ္ဘဲ လူႀကီးေတြရယ္ဖို႔ ျဖစ္ေနတာေတြ ေတြ႕ေတြ႕ေနရတယ္။

ကြ်န္ေတာ္ ခဏခဏလွန္ၾကည့္ဖူးပါတယ္။ တစ္ပုဒ္လည္း ေရးဖူးတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ေလး-ငါးႏွစ္ေလာက္က ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ ကေလး ဂ်ာနယ္ေတြက ကေလးေတြကို ဘာေတြ ေပးေနၾကသလဲဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔။ ကေလးေတြ လိုအပ္ေနတာေတြကို မေပးၾကဘူး၊ ကေလးေတြကို ေပးသင့္တယ္လို႔ လူႀကီးေတြက သူတို႔အစြဲနဲ႔သူတို႔ ပိုင္းျဖတ္ထားတာေတြကိုသာ လွိမ့္ေပးေနၾကပါတယ္။ အဲသလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။

ေမး – ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေဝတဲ့အခါ ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးက သူတို႔ အတြက္ ပိုၿပီး လက္လွမ္းမီႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။ စာအုပ္အေနနဲ႔လား၊ မဂၢဇင္းအေနနဲ႔လား၊ စာေစာင္ဂ်ာနယ္အေနနဲ႔လား စသျဖင့္ေပါ့။

ေျဖ – အမွန္မွာေတာ့ စာအုပ္ ပါးပါး၊ ေသးေသးေလးေတြဆို အေကာင္းဆံုး ေပါ့။ အေရာင္စံုစံုနဲ႔ေပါ့။ ကိုယ္ ရည္ရြယ္ ထုတ္ေဝတဲ့ ကေလးပရိသတ္ရဲ႕ အသက္အရြယ္ အုပ္စုအလိုက္၊ သိပ္ငယ္လြန္းတဲ့ ကေလးေတြ အတြက္က်ေတာ့ အေရာင္မ်ားမ်ား စိုစိုနဲ႔ ပံုမ်ားမ်ား၊ စာလံုးလြယ္လြယ္၊ စာလံုးႀကီးႀကီးနဲ႔ ပံုဝတၳဳ စာအုပ္ကေလးေတြမ်ိဳး၊ သံုးတန္း၊ ေလးတန္းအရြယ္၊ အဲ… ရွစ္ႏွစ္ကေန ဆယ္ႏွစ္သားအရြယ္ေလာက္အတြက္က်ေတာ့ ေဝါဟာရေလးေတြ တိုးလို႔၊ သည္ကမွ တစ္ဆင့္တစ္ဆင့္ တက္လာတာေပါ့။ တစ္ခါ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့ ဆရာသာဓုရဲ႕ “အတာ”လို ဝတၳဳႀကီးမ်ိဳးကို ကေလးေတြ ဖတ္လို႔ လြယ္ေလာက္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အက်ဥ္းထုတ္တာမ်ိဳး စသျဖင့္ လုပ္သြားႏိုင္ပါတယ္။

ေမး – ဆရာတို႔ ငယ္ငယ္ကေရာ ကေလးစာေပ ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ဖတ္ခဲ့ရပါသလဲ။

ေျဖ – အင္း… မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ကာတြန္းကိုသာ ကေလးစာေပလို႔ ေအာက္ေမ့ခဲ့ရတာေလ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔တုန္းက ဟိုးအဖ်ားအနားေလးကို မီလိုက္သလိုမို႔ ကေလးေတြအတြက္ ထုတ္ေဝတဲ့ အဂၤလိပ္စာအုပ္ကေလးေတြေတာ့ အနည္းအပါး ဖတ္လိုက္ရေသးတာေပါ့။

လူငယ္စာေပအေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ေခါင္းထဲမွာ စြဲစြဲလန္းလန္း က်န္ခဲ့တာမ်ိဳးက ျမန္မာစာေပမွာ မရွိသေလာက္ပဲ။ ခုနက ေျပာတဲ့ ဦးစံရွားလိုဟာမ်ိဳးသာ ကြ်န္ေတာ္တို႔က စြဲလန္းခဲ့ရတာေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ပိုဆိုးသြားတာက စာေရးဆရာျဖစ္ခ်င္တဲ့ ပိုးက ၄-၅တန္းေလာက္မွာတင္ တအားဝင္ၿပီး အရြယ္မတိုင္ေသးတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ဝတၳဳေတာထဲမွာ ေမ်ာသြားခဲ့တာလည္း ပါပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔… ကြ်န္ေတာ့္အသက္ ၁၁ႏွစ္၊ ၁၂ ႏွစ္ေလာက္မွာ ဝတၳဳေတြ တအားဖတ္ျဖစ္သြားၿပီ။ ကေလးက လူႀကီး စာေတြ ဖတ္သလို ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပဲေလ။

ေမး – ဆရာတို႔ ကေလးဘဝမွာ စာဖတ္ျဖစ္ေအာင္ မိဘေတြဘက္က အားေပးခဲ့ပါသလား။

အဲဒါက ႏွစ္ပိုင္းရွိတယ္။ တစ္ကေတာ့ အေမေပါ့။ အေမက သူ ကိုယ္တိုင္ စာသိပ္ဖတ္တယ္။ ကေန႔ အသက္ ၇၆ ႏွစ္ ေရာက္တဲ့တိုင္ အေမဟာ စာကို စြဲစြဲလန္းလန္း ဖတ္ေနတုန္းပဲ။ အဲေတာ့ အေမ ဝယ္ဖတ္တဲ့ ႐ႈမဝမဂၢဇင္းေတြထဲမွာ “ကေလး႐ႈမဝ”ဆိုတဲ့ က႑ပါတယ္။ အဲဒီ့ ကေလး႐ႈမဝေလးေတြကို ေမေမက ျပေပးေတာ့ စဖတ္ရင္းကေန ဖတ္ျဖစ္သြားတာေပါ့။ အဲေတာ့ ေမေမ့ဆီက ကပ္ဖတ္ရင္းကေန စာဖတ္ျခင္း အေလ့အထကို ရလာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။

အေဖကေတာ့ အျပင္စာဖတ္တာကို လံုးဝ အားမေပးတဲ့ အေဖ။ ေဖေဖက အစဥ္အလာ အ႐ိုးစြဲ အေတြးအေခၚမ်ိဳးနဲ႔ေပါ့။ စာဖတ္ရင္ အက်ိဳးရွိတာကိုပဲ ဖတ္ရမယ္။ က်န္တာေတြ မဖတ္ရဘူးဆိုတဲ့ မူမ်ိဳးနဲ႔ဆိုေတာ့ တကယ့္တကယ္မွာ စာမဖတ္ေရးဘက္မွာ ပိုအားသန္ေနတာေပါ့။

ကြ်န္ေတာ္ငယ္ငယ္ကဆိုရင္ အေဖက အရင္လွန္ေလွာၾကည့္ၿပီး၊ သူ ခြင့္ျပဳတာမွ ဖတ္ရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ သည္မွာတင္ အေဖ မႀကိဳက္တာကို ဇြတ္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳးနဲ႔ ပိုဖတ္ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပဲဗ်။

ေမး – အခုကာလမွာေရာ ကေလးေတြ စာဖတ္ျဖစ္ေအာင္ ပံ့ပိုးေပးတဲ့ ေနရာမွာ၊ ကေလးေတြ စာဖတ္ဝါသနာ ပါလာေအာင္ လုပ္ေပးရာမွာ မိဘက ပိုၿပီး တာဝန္ရွိသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားလို ကေလးေတြရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္က တျခားလူေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကေရာ ကေလးေတြ စာဖတ္ဝါသနာ ပါလာေစေရးမွာ ဘယ္လိုေနရာမ်ိဳး ပါဝင္သင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ – မိဘကေတာ့ လက္ဦးဆရာ ပီသစြာ ထိပ္ဆံုးကေနတာေပါ့ဗ်ာ။ မိဘ ကိုယ္တိုင္က စာဖတ္ဝါသနာ မပါရင္ သားသမီး စာဖတ္ဝါသနာ ပါလာဖို႔ အင္မတန္ ခဲယဥ္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ကေလးေတြဟာ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက စာအုပ္နဲ႔ မႀကီးျပင္းလာခဲ့ရင္ ႀကီးလာတဲ့အခါမွ စာဖတ္ ဝါသနာ ပါသြားဖို႔ ေတာ္ေတာ္ ခက္သြားတတ္တယ္။

တျခားဟာေတြကို ခဏထား၊ အခု ကြ်န္ေတာ့္သားနဲ႔ သမီးကိုပဲ ေျပာရေအာင္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ အသက္အားျဖင့္ ဘာမွ မရွိၾကေသးဘူး။ ၁၂ႏွစ္နဲ႔ ၁၄ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ မစႏၵာရဲ႕ဝတၳဳရွည္ အကုန္လံုးေလာက္ နီးနီး ဖတ္ၿပီးေနၾကၿပီ။ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးရဲ႕ စာအုပ္ေတြ အကုန္လံုးေလာက္ နီးနီးလည္း ဖတ္ၿပီးေနၿပီ။ ဆရာေသာ္တာေဆြဆိုလည္း ကုန္သေလာက္ ရွိေနၿပီ။ သမီးဆို ဆရာ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္ရဲ႕ စာအုပ္ေတြနဲ႔ မဟူရာေမတၲာတို႔၊ မိန္းမလွအမုန္းတို႔ကို ဖတ္ၿပီးေနၿပီ။

ကြ်န္ေတာ္က သူတို႔ကို ဘယ္တုန္းကမွ စာဖတ္ပါလို႔ မတိုက္တြန္းခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္အိမ္မွာ ျမင္တဲ့အတိုင္းပဲ၊ တစ္အိမ္လံုး စာအုပ္ေတြပဲ ရွိတယ္။ သည္ေတာ့ ကေလးေတြဟာ ေလးဘက္သြားတဲ့ အရြယ္ကတည္းက စာအုပ္ပံုၾကားမွာ ေနခဲ့တာ။

ကြ်န္ေတာ္ လုပ္ေပးတာ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ သူတို႔ လူမွန္း သိစျပဳလာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔အတြက္ အေရာင္စံုပါတဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားက ထုတ္တဲ့ ကေလး စာအုပ္ကေလးေတြကို တတ္ႏိုင္သမွ် ဝယ္ေပးခဲ့တယ္။ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ စာအုပ္စင္ေလး သပ္သပ္ထားေပးခဲ့တယ္။ အိပ္ရာဝင္ ပံုျပင္ေလးေတြ ေျပာတဲ့အခါမွာလည္း စာအုပ္ကေလးေတြကို ဖြင့္ျပၿပီး အ႐ုပ္ကေလးေတြနဲ႔ ေျပာျပတယ္။ ကေလးေတြ စာဖတ္ခ်င္စိတ္ေပၚလာေအာင္ အေစာႀကီးကတည္းက ႀကိဳၿပီး ျပင္ဆင္တာေပါ့။

သည္လိုနဲ႔ ေလးတန္းေလာက္ ေရာက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ျမန္မာစာက ေတာ္ေတာ္ သြားလာၿပီ။ သည္အခါမွာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ဟိုစာအုပ္၊ ဆြဲၾကည့္၊ သည္စာအုပ္ ဆြဲထုတ္ လုပ္လာၾကတယ္။ ဘာစာအုပ္ ဆြဲထုတ္ထုတ္ မဟန္႔ဘူး။ သည္ၾကားထဲကမွ သူတို႔ ႀကိဳက္တဲ့ စာေရးဆရာကို သတိထား ၾကည့္ေနၿပီး အဲဒီ့စာေရးဆရာရဲ႕ စာအုပ္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး ရွာဝယ္ေပးပါတယ္။ ျဖည့္ေပးပါတယ္။

ေျပာခ်င္တာက မိဘရဲ႕ အားေပးမႈက လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စာဖတ္ဝါသနာအတြက္ အခရာပါ။ အဲေတာ့ လက္ဦးဆရာအေနနဲ႔ ကေလးေတြ ေက်ာင္းမေနခင္ အရြယ္ကတည္းက စၿပီး စာအုပ္ဆိုတာ ခ်စ္စရာဆိုတဲ့ အသိကို ရလာေအာင္ ႀကိဳျပင္ဆင္ထားသင့္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ျမင္ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း စာဖတ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဝါဒျဖန္႔ စည္း႐ံုးမႈေတြကိုလည္း သူ႔အသက္အလိုက္ လုပ္သြားရေသးတယ္။ ေစာေစာက ေျပာတဲ့ ႐ုပ္သံၾကည့္တဲ့အခါမွာ ဇာတ္ေကာင္တစ္ေကာင္ကို သူ ျပသေလာက္သာ အေသျမင္ေနရတယ္၊ စာအုပ္သာဆိုရင္ ဘယ္လို ျမင္ရမွာ ဆိုတာမ်ိဳး၊ အတူ ၾကည့္ေနရင္းကေန ႐ုပ္ရွင္က ေပးလိုက္တဲ့ အသိက ဘယ္လို၊ အဲဒီ့အသိကို ဆင့္ပြားေတြးလိုက္ရင္ ဘယ္အထိ ေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး၊ စာအုပ္ကို သူတို႔ ဖတ္ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့လည္း ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးေလးေတြနဲ႔ ေဘးက သိုင္းဝိုင္းသြားရမွာလည္း မိဘေတြဘက္က လုပ္ေပးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

အလားတူပဲ၊ ဆရာေတြမွာလည္း သိပ္တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဆရာတစ္ေယာက္၊ အထူးသျဖင့္ ဘာသာစကားကို သင္တဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္ဟာ အဲဒီ့ဘာသာစကားကို ခ်စ္လာေအာင္ သင္လို႔ရတယ္။ ျမန္မာစာသင္တဲ့ ဆရာက ျမန္မာစာကို ခ်စ္လာေအာင္ သင္ႏိုင္တယ္၊ အဂၤလိပ္စာကိုသင္တဲ့ သူက အဂၤလိပ္စာကို ခ်စ္လာေအာင္ သင္ႏိုင္တယ္။ စာေပရဲ႕ အလွအပေတြ၊ အလကၤာ၊ အဆင္တန္ဆာေတြ၊ ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္တဲ့ အေတြးေတြ၊ ဆင့္ပြားႏိုင္တဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြကို ဆရာက ကေလးေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုေမးျမန္းရင္းကေန အမ်ားႀကီး လံႈ႔ေဆာ္ေပးႏိုင္တယ္။

တျခား ပညာရပ္ဆိုင္ရာဘာသာရပ္ေတြကို သင္ေနတဲ့ ဆရာေတြကလည္း လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးေတြကို သူတို႔ သင္ေပးေနတာေတြနဲ႔တင္ ပညာရပ္ဟာ မၿပီးေသးဘူး၊ ဖတ္စရာေတြ တစ္ပံုႀကီး ရွိေသးတယ္၊ ထပ္ဖတ္ရင္ ထပ္သိစရာေတြ အဆံုးအစ မရွိ တိုးပြားလာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အသိမ်ိဳး ကေလးေတြမွာ ဝင္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အသိပညာ တစ္ခုဟာ အကန္႔အသတ္မဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အသိကို ကေလးေတြရလာမယ္ ဆိုရင္ ကေလးေတြဟာ စာဖတ္ျခင္းကို အလိုလို ဝါသနာပါလာမွာပါ။

နိဂံုး – မည္သူ ျငင္းဝံ့ပါသနည္း?

ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေမးအေျဖ ထိုေနရာတြင္ ဆံုးပါသည္။ ေမးသူ ကေလးမက ကြ်န္ေတာ္ ဘာေျပာခ်င္တာမ်ား က်န္ေသးလဲဟု ထံုးစံအတိုင္း ေမးပါသည္။ ဘာမွ မရွိဘူးဟုသာ တံုးတိတိ ေျဖလိုက္ပါသည္။

လာေမးသည္ကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ သည္ အေၾကာင္းအရာသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မ်က္စိေရွ႕တြင္ ရွိေနပါလ်က္ လွ်မ္းေနေသာ အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္သည္။ သူ႔စာေစာင္တြင္ ျပန္ေဖာ္ျပေပးသည့္အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္သည္။ သူ႔စာေစာင္ ဖတ္သည့္ ပရိသတ္ထဲမွ  တစ္ေယာက္တေလမွ် ကေလးစာေပအတြက္ ေစတနာ ႏိုးလာခဲ့လွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ ကေလးမ်ားမွာ အက်ိဳးပြားလာပါလိမ့္မည္။

ကြ်န္ေတာ္ေျဖခဲ့သမွ်ကို ျပန္နားေထာင္ၿပီး တစ္လံုးစီ လိုက္ေကာက္ကာ ဝါက်အထားအသိုမ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္တာျပင္ဆင္၊ စကားပို လံုးထပ္ေတြ ျဖဳတ္သင့္တာ ျဖဳတ္ကာ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က ျပန္ေရးလိုက္ရသည္မွာလည္း သည္အေၾကာင္းအရာမွာ အမ်ား စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ယူဆသျဖင့္ ေရးလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ကြ်န္ေတာ္ေျပာသည္မွာ ကြ်န္ေတာ့္စကား၊ ကြ်န္ေတာ့္အာေဘာ္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သေဘာတူသူ ရွိသလို၊ သေဘာမတူသူလည္း ရွိမည္။ သေဘာ တူႏိုင္တာ တခ်ိဳ႕လည္းရွိၿပီး၊ သေဘာမတူႏိုင္တာ တခ်ိဳ႕လည္း ပါမည္။ သည္အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ မည္သူ႔ကိုမွ မဥပါဒ္ပါ။

သို႔ရာတြင္ လစ္ဟာေနေသာ ကြက္လပ္ႀကီးတစ္ခုအတြက္ အားလံုး ဝိုင္းဝန္း စဥ္းစားၾကကာ ကိုယ္ႏိုင္သေလာက္ တစ္ေယာက္တစ္လက္ ဝိုင္းဝန္း လုပ္ေဆာင္ျဖစ္သြားမည္ဆိုလွ်င္ ဝမ္းေျမာက္မည့္သူမ်ားမွာ ကေလးမ်ားသာ ျဖစ္မည္ဆိုသည့္အခ်က္ကိုကား မည္သူ ျငင္းဝံ့ပါသနည္း။